Γενικά:
Το μελάνωμα είναι από τις πιο επιθετικές μορφές καρκίνου και ειδικά σε χώρες με έντονη ηλιοφάνεια όπως η χώρα μας είναι απαραίτητος ο τακτικός έλεγχος των σπίλων καθώς και τα μέτρα προφύλαξης από την έκθεση στον ήλιο (Υπεριώδης ακτινοβολία UVA & UVB)
Το μελάνωμα είναι μία μορφή καρκίνου του δέρματος που προέρχεται από τα κύτταρα της επιδερμίδας μας, τα οποία παράγουν τη μελανίνη και ονομάζονται μελανοκύτταρα.
Το μελάνωμα είναι μια σοβαρή νόσος, με τη συχνότητά της τα τελευταία χρόνια να ανεβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο. Προσβάλλει κυρίως νέους και μεσήλικες , πιο συχνά τις γυναίκες και μπορεί να αναπτυχθεί σε προϋπάρχοντα σπίλο ή σε υγιές δέρμα.
Στην χώρα μας έχουμε τουλάχιστον 500 περιστατικά μελανώματος ετησίως. Η έγκαιρη διάγνωση είναι τεράστιας σημασίας γιατί στα αρχικά στάδια το μελάνωμα είναι πλήρως ιάσιμο ενώ σε προχωρημένα στάδια είναι θανατηφόρο.
Αν και δυνητικά όλοι οι άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν μελάνωμα κάποια στιγμή στη ζωή τους υπάρχουν κάποιοι παράγοντες κινδύνου τους οποίους δεν πρέπει να αγνοούμε.
Παράγοντες Κινδύνου:
-Φωτότυπος . Ειδικά οι φωτότυποι δέρματος I & II δηλαδή άτομα ανοικτού χρώματος ματιών, μαλλιών και δέρματος ή άτομα με κόκκινα μαλλιά και φακίδες. Αυτά τα άτομα είναι ενδεικτικό ότι καίγονται εύκολα στον ήλιο αντί να μαυρίζουν.
-Επίσης άτομα που φέρουν μεγάλο αριθμό σπίλων (ελιών) ειδικά αν φέρουν δυσπλαστικούς σπίλους.
-Άτομα με ιστορικό σοβαρών ηλιακών εγκαυμάτων σε μικρή ηλικία .
-Οικογενειακό ή και ατομικό ιστορικό μελανώματος.
-Γονίδια (μεταλλάξεις).
-Ασθενές ανοσοποιητικό σύστημα.
-Τεχνητό μαύρισμα (solarium).
Έλεγχος Σπίλων:
Όσον αφορά την ύπαρξη σπίλων στο δέρμα, επιβάλλεται η ενδελεχής και τακτική ιατρική εξέταση, ο δερματολογικός έλεγχος προκειμένου να αποκλειστεί η ύπαρξη δυσπλαστικών ή ύποπτων σπίλων με δυνατότητα εξαλλαγής σε μελάνωμα και η έγκαιρη αφαίρεσή τους και η Ιστολογική τους εξέταση (βιοψία).
Ένας απλός μνημοτεχνικός κανόνας (μέθοδος ABCDE) μας βοηθάει να αυτοεξεταζόμαστε και ζητάμε ιατρική συμβουλή .
Α (asymmetry = ασυμμετρία): Παρατηρώ αν ο σπίλος δεν έχει ομαλό συμμετρικό σχήμα.
B (border = όριο): Παρατηρώ αν το περίγραμμα του σπίλου είναι ανώμαλο.
C (color = χρώμα): Παρατηρώ αν το χρώμα του σπίλου παρουσιάζει ποικιλία ή και αλλαγή στον χρόνο.
D (diameter = διάμετρος): Παρατηρώ αν το μέγεθός του σπίλου είναι μεγάλο (κυρίως > 6 mm).
Ε (elevation = υπέγερση και enlargement = αύξηση του μεγέθους): Παρατηρώ αν ο σπίλος δεν είναι στο ίδιο επίπεδο του δέρματος ή έχει μεγαλώσει.
Επίσης παρατηρώ αν ο σπίλος παρουσιάζει αιμορραγία, φαγούρα ή δεν επουλώνει σε περίπτωση εικόνας έλκους.
Μέτρα προστασίας από την Ηλιακή ακτινοβολία:
Αποφεύγουμε την υπερβολική έκθεση στον ήλιο ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες και τις ώρες του μεσημεριού.
Φοράμε γυαλιά ηλίου, καπέλο και επιλέγουμε αντιηλιακό υψηλού δείκτη προστασίας το οποίο ανανεώνουμε συχνά κατά τη διάρκεια της ημέρας όταν είμαστε σε διακοπές.
Ειδικά για τα βρέφη και τα μικρά παιδιά αποφεύγουμε να εκτίθενται στον ήλιο και πάντα τους φοράμε αντιηλιακή μπλούζα, καπέλο, γυαλιά ηλίου και αντιηλιακό.
Αντιηλιακό φοράμε ολόχρονα όταν υπάρχει έντονη ηλιοφάνεια και εκτιθέμεθα στον ήλιο.
Απολαμβάνουμε το καλοκαίρι και τη θάλασσα ακολουθώντας τα μέτρα προστασίας και προληπτικού ελέγχου.
Γούνναρης Γεώργιος M.D
Πλαστικός Χειρουργός Επιστημονικός Δντής Beauty Med ,Κηφισιάς